شجاعت ومروّت علی (ع)

اشکار: شکار، صید و در بیت مورد بحث اشکار به معنى کشتن به کار رفته است.

نمودن: ظاهر شدن.

باز جستن: ناپدید شدن.

عکس: بازتاب، انعکاس

عکس دید: بازتاب دیدار.

ابر موسى: اشارت است به آیه «وَ ظَلَّلْنا عَلَیْکُمُ اَلْغَمامَ...»[1]. میبدى نویسد: «و چون آفتاب بر آمدى به روز تابستان، اللَّه تعالى میغ فرستادى بر سر ایشان به سایه‏وانى. میغى نم دار خنک تا آن گه که آفتاب فرو شدى»[2]

تیه: درلغت به معنى گمراهى است و چون بنى اسرائیل دروادى سر گردان شدند آن وادى تیه خوانده شد. به معنای بیابان گمراهی. مفسّران گفته‏اند «آن زمین میان فلسطین و ایله است. دوازده فرسنگ طول آن و شش فرسنگ عرض آن. ربّ العالمین ایشان (بنى اسرائیل) را در آن تیه منّ و سلوى فرستاد وز ابر سایه ساخت» [3]

خوان و نان بى‏شبیه: کنایت است از منّ و سلوى که در آن بیابان به بنى اسرائیل مى‏رسید.

شیرربّانی: یا شیر خدا ترجمه اسد‌الله، لقب مولا علی است.

در مروّت خود که داند کیستی؟: یعنی مروت و جوانمردی تو را با کسی نمی‏‏شود قیاس کرد.

چه چیزی مشاهده نمودی که بهتر از مبارزه با من و ریختن خونم بود و در کشتن من سست شدی؟ چه دیدی که ناگهان خشم و غضبت فروکش کرد و خشم تو مانند برقی خود را نشان داد و ناپدید گشت؟ آن‌چه به تو نشان دادند، بازتابش در دل و جان من شعله‌ای زد و دل من تکان خورد و احساس می‌کنم که در کار تو حقیقتی هست. چه دیدی که از جهان هستی و کون و مکان بالاتر و بهتر از جان بود و در برابر آن جان مرا به من بخشیدی؟

در جوانمردی و بخشندگی مثل ابری هستی که در بیابان بر بنی‌اسرائیل «منّ و سلوی» و مائدهْ آسمانی بارید.

منظور این است که بخشندگی تو به دیگران شبیه نیست. این سخن اشاره‌ای به درخواست حضرت موسی برای قوم خود از خداست. خداوند پرهای رحمت خود را گسترده کرد و بر سر آنان سایهْ رحمت خود را افکند و بی‌زحمت و رنج، برای قوم موسی طعامِ پخته و گوارا فرستاد.[4]